Toen ik een paar jaar geleden in deze kolommen over “Abbar El Hamada” mocht schrijven, was ik zo profetisch mijn recensie toen te beëindigen met de woorden “Aziza Brahim is op weg een hele grote te worden”. In de tijd die sindsdien verliep, had ik het genoegen de nu 43-jarige Sahrawi-zangeres een paar keer live te kunnen meemaken en bij die concerten werd het steeds duidelijker dat ik gelijk zou krijgen en zie: vandaag is er “Sahari”, die nieuwe plaat, die mijn grote gelijk van toen voor iedereen duidelijk zal maken.

Onze huislieveling Amparo Sànchez werd bij de productie van de plaat betrokken en zij was het, die erop aandrong enige elektronica in de nummers te verwerken en dat was een ingeving, die de sowieso al geweldige songs van Aziza, die sowieso al een heerlijke zangeres was, een niveau hoger te tillen en ervoor te zorgen dat ze vanaf nu echt in de hoogste klasse meedraait. Het invoeren van elektronische, geprogrammeerde drums, heeft merkwaardig genoeg tot neveneffect dat de “tabal”, de traditionele Sahrawi drums, die letterlijk het hart van Aziza’s muziek vormt, nog sterker uit de verf komt en maakt dat de plaat heel nadrukkelijk de brug slaat tussen verleden en heden, tussen haar Afrikaanse thuisland waaruit ze, zoals heel haar volk, verdreven werd en haar huidige Spaanse woonplaats.

In tegenstelling tot de vorige plaat, waarvan de helft van de nummers Spaanse titels droeg, is dat nu slechts op twee nummers het geval: opener “Cuatro Proverbios” illustreert al meteen de nieuwe aanpak: twee verschillende tabal-partijen dialogeren fijntjes met de elektronische ritmes en tonen al meteen aan dat Aziza een nieuw muzikaal hoofdstuk wil schrijven. Het voorlaatste “Las Huellas” drijft dan weer op een reggae-ritme en herbergt een fraaie zangpartij van Amparo, die perfect aansluit bij de zang van Aziza. Een geheide radiohit, durf ik te voorspellen. Gesteld dat de radio dit oppikt, natuurlijk.

Een en ander belet niet dat Aziza haar rol van “stem der vluchtelingen” overtuigend blijft opnemen. Zij kan dat, als eerste rij-getuige natuurlijk bijzonder geloofwaardig doen zij -en met haar het hele Sahrawi-volk- weet als geen ander wat het betekent je vaderland en moedergrond te moeten verlaten in het besef dat er nooit een weg terug zal komen. Wat zij vandaag overal ter wereld ziet gebeuren -en wat wij mét haar zouden moeten vaststellen- is de normalisering van het abnormale: onrecht wordt stilaan de norm, grenzen worden letterlijk muren en als we niet willen dat vluchtelingen zich in onze buurt komen vestigen, dan steken we desnoods een opvangcentrum in de fik en laten onze vriendjes applaudisseren op sociale media.

Die politieke onverschilligheid, of erger, vijandigheid, is wat Aziza vandaag aanklaagt in haar prachtige liederen en dat doet ze, naar mijn gevoel, het allermooist in “Ard el Hub”, op tekst van de grote Sahrawi dichter Zaim Alal, een man die in het vluchtelingenkamp waar hij verblijft, de prachtigste poëzie schrijft, bij wijze van tegengif voor alle ellende die hij dagelijks onder ogen krijgt. Ook de hoesfoto past helemaal in die optiek: een klein meisje in hagelwitte balletuitrusting, poseert in het woestijnzand, met op de achtergrond de tenten van het vluchtelingenkamp waar zij verblijft. De hoop en het verlangen naar schoonheid, die zij uitstraalt, vatten in beeld waar Aziza Brahim over zingt: leven en lijden, staan heel dicht bij hoop.

Die ingrediënten leveren alles bijeen een fantastische plaat op die, net als de vorige trouwens, heel hoog zal scoren in menig eindejaarslijstje. Het lijkt erop dat de paspoortproblemen van Aziza tegenwoordig van de baan zijn en dat zij allicht heel binnenkort weer eens onze richting uit kan komen. U bent gewaarschuwd: concerten van Aziza Brahim zijn waarachtige gebeurtenissen, die helemaal onder je vel kruipen. Niet te missen dus !

(Dani Heyvaert)